Draag die Band!

“Mevrouw, u heeft een hartinfarct”

Zegt de ambulanceverpleegkundige tegen mij. In shock en verbouwereerd kijk ik de man aan. Sprakeloos. Ik? Dat kan helemaal niet, ik ben 43, slank en eet gezond! Ik krijg medicijnen in mijn mond gepropt. De ambulancemedewerkers werken beheerst, maar kordaat en snel word ik de ambulance in geschoven. En zo komt er abrupt een einde aan de gezellige familiedag.

Godzijdank krijgen de kinderen dit onwerkelijke tafereel niet mee. Rond negen uur diezelfde avond overvalt me plotseling een zwaar, krampachtig gevoel op de borst dat uitstraalt naar mijn kaken én uitstraalt naar mijn armen en handen. Ik word misselijk, ga zweten en krijg het gevoel elk moment flauw te vallen. Exact dezelfde klachten troffen mij vier dagen eerder. Ik ben toen op de bank gaan liggen en tot mijn grote opluchting trok alles na een uur weg. De dagen erna ben ik snel vermoeid en denk nog; als het weer gebeurd bel ik de huisarts. Deze avond trekken de klachten niet weg en wordt het alleen maar erger. Ik ga overgeven, word benauwd en ik raak in paniek. Rob belt de huisartsenpost en de vriendelijke dame aan de lijn wil mij spreken. Ik vertel wat ik voel en ze concludeert; “mevrouw ik stuur een ambulance.”

In de ambulance gaat het beter, de medicijnen doen hun werk. In het UMC Utrecht staat een team ons al op te wachten. Er wordt bloed afgenomen en er worden vragen gesteld. Binnen een kwartier lig ik op tafel in de hartkatheterisatiekamer. Ik word klaargemaakt en de interventiecardioloog start de procedure. Verdoving in de pols, een huls wordt in de slagader geschoven en een voerdraad kronkelt naar mijn hart. Niet veel later komen plotseling alle klachten acuut terug. Het overdondert me, verplettert me. Een olifant op mijn borst. Dan begin ik langzaam een beetje te zweven. Ze hebben me iets ingespoten. De klachten zijn er nog, maar op deze manier kan ik het wel handelen. Ik hoor de cardioloog nummers noemen. En dan wat later; “Wordt het al wat beter?” Nee. Weer nummers. Het wordt niet beter. Het lijkt allemaal eeuwig te duren. Heel even denk ik, dit was het dan. Vaarwel leven. Dan eindelijk nemen de klachten wat af. De cardioloog vertelt aan het einde dat ik een scheur in mijn kransslagader heb en dat er vier stents zijn geplaatst. Ik ben sprakeloos en het duizelt me.

Terug op de hartbewaking word ik opgevangen door een mannelijke verpleegkundige. De man is de rust zelf en handelt deskundig. Dat voelt zo goed. Ik ben hem daarvoor eeuwig dankbaar. Vroeg in de ochtend komen plotseling alle klachten weer terug. Ik druk op mijn alarm en vertel de verpleegkundige wat ik voel. Binnen no time lig ik weer op de hartkatheterisatiekamer. De procedure start, nu in de andere pols. Het gaat allemaal in een waas aan mij voorbij. Het blijkt dat de scheur doorloopt in twee zijtakken van de slagader en in één zijtak zit een bloedprop. De cardioloog lost de blokkade op met een ballonnetje.

De dagen die volgen kom ik mijn bed niet uit. Ik ben ziek, zwak en uitgeput. Uit een echo blijkt dat mijn hart niet goed pompt. Ik heb een SCAD. Nooit van gehoord. Een Spontaneous Coronary Artery Dissection. Een vrij zeldzame aandoening. De aanleiding is onduidelijk. Ik heb gewoon pech. De dagen die volgen knap ik heel langzaam wat op. Na bijna twee weken, laat het ziekenhuis mij los. Ik mag naar huis. Eindelijk weer thuis in mijn vertrouwde omgeving, met mijn gezin en in mijn eigen bed. Maar de euforie is van korte duur. Het thuiskomen valt zwaar tegen. Het herstel duurt lang en gaat gepaard met ups en downs. Na drie jaar ben ik helemaal opgekrabbeld en sta ik weer positief in mijn ‘nieuwe’ leven.

Uiteindelijk heeft de SCAD mijn leven verrijkt.

Daar zit ik dan. Thuis. Alleen. Alleen met mijn angsten. Angst dat ik weer een infarct krijg. Angst om mijn herstel. Angst voor de toekomst. Met vijf soorten medicijnen rijker. Hartpatiënt. Mijn energie is ver te zoeken en ik voel me een bejaarde vrouw.

Volgens schema mag ik na zes weken starten met de hartrevalidatie. We gaan naar het UMC Utrecht voor een intakegesprek. Rob duwt me in een rolstoel, want ik kan nog niet zo ver lopen en ben gauw moe. “U mag starten met de revalidatie,” zegt de verpleegkundige opgewekt. Maar ik weet dat dit nog helemaal niet gaat lukken.

We starten twee weken later. Bij de hartrevalidatie voel ik mij een vreemde eend in de bijt. Allemaal oude mannen en één oudere vrouw. Bij de eerste dag wil ik gelijk rechtsomkeer maken. Ik hoor hier niet thuis. Toch zet ik door. En na een aantal trainingen ontdooi ik. Doe lekker mee met de oefeningen en krijg ik er zelfs plezier in. De revalidatie doet me goed en ik krijg langzaam het vertrouwen in mijn lijf terug.

Ik zoek contact met de interventiecardioloog die mijn spoedkatheterisatie heeft gedaan. Ik heb behoefte om hem te bedanken. Hij waardeert dit enorm en niet veel later spreken we af in zijn kantoor om te bespreken wat er nou precies gebeurd is. Op de beelden van de hartkatheterisatie zie ik mijn linker kransslagader plotseling verdwijnen. Het blijkt dat die volledig dichtgeklapt is en dat hij vier stents heeft moeten plaatsen om mijn hele hart weer te voorzien van zuurstofrijk bloed. Godzijdank is dat gelukt.

Na de hartrevalidatie lijkt mijn zorgvuldig opgebouwde conditie te stagneren. Er volgen verschillende onderzoeken; hartecho’s, MRI, hartscintigrafie en nog een hartkatheterisatie. Ik heb een vernauwing in de linker kransslagader en blijvende hartschade. Dit eerste jaar wordt gekenmerkt door afwisselend dankbaar te zijn dat ik er nog ben en neerslachtigheid.

Het vermoeden dat ik al had dat ik niet meer mijn werk in het ziekenhuis volledig kan hervatten, wordt werkelijkheid.

Oké, hoe nu verder? Er komt toevallig een secretaressefunctie vrij op mijn afdeling. Deze functie wordt mij gegund. Ik ga hard aan de bak en school mij volledig om. De functie is op mijn lijf geschreven en ik voel me als een vis in het water. Inmiddels ben ik ook gestopt met drie medicijnen. De vierde krijg ik op mijn aandringen er ook nog van af. De Ascal moet ik levenslang slikken vanwege de stents. Met ups en downs gaat het steeds beter met me.

Na een tijdje eisen mijn kwetsbaarheid, beperkte energie, ‘mijn nieuwe leven’ toch hun tol. Ik voel me verdrietig en boos. Ik kom er zelf niet meer uit. Een tiental sessies met een psycholoog geeft mij handvatten om beter om te gaan met stress, doseren van mijn energie en acceptatie van mijn nieuwe leven. Ik leer beter mijn energie te verspreiden over de dag. Minipauzes helpen daar goed bij. Ik krabbel weer op.

Na drie jaar daalt het besef in; ja ik ben er weer. Ik heb de SCAD een plek gegeven en heb mijn leven opnieuw ingericht. Een leuke passende job. Ik kan nog veel met mijn energieniveau. Ook veel niet, maar daar deal ik mee. Ik ben weer positief en heb zin in het leven.

Na vier jaar gaat het kriebelen. Ik wil graag wat betekenen voor lotgenoten. De Facebookgroep SCAD Nederland is al gauw een feit. Een besloten groep voor lotgenoten die in een veilige omgeving ervaring, kennis en vragen kunnen delen. Vinden daar herkenning en erkenning. Luchten hun hart. Het wordt een groot succes. Nog steeds. In 2019 ontmoet ik Caroline Verhage en zij vraagt mij haar VrouwenHart team te versterken. Ik sluit mij aan. VrouwenHart.nl is een initiatief voor en door vrouwelijke hartpatiënten die ervaringen en kennis delen die we opdoen ten gevolge van hartproblemen. Inmiddels zijn we een stichting geworden en groeien we gestaag.

Het klinkt heel raar, maar mijn SCAD heeft uiteindelijk mijn leven verrijkt. Ik geef SCAD-lotgenoten een podium met de FB-groep. Voor de stichting mag ik mooi werk doen. Draag ik een waardevol steentje bij aan het genereren van aandacht voor het vrouwenhart en verbeteren van diagnose en behandeling van vrouwspecifieke hartaandoeningen.

Tot mijn grote vreugde komt deze campagne ‘Draag die Band’ op mijn pad en heb dan ook geen seconde geaarzeld om ambassadeur te worden. Wat een machtig goed en broodnodig initiatief!

Life is good!

Je tweede leven al tien jaar mogen vieren. Dat mag ik dit jaar tegen alle verwachtingen in doen.
In februari 2014 ben ik bevallen van mijn tweede zoon. Een snelle niet gecompliceerde bevalling, waarna ik echt genoten heb van de tijd die kwam met ons gezin. Zoals gewoonlijk ging ik na tien weken weer lekker aan het werk als ondernemer en was ik druk met de dagelijkse dingen. Hier en daar kreeg ik wat klachten. Snelle hartslag tijdens het sporten, gejaagd gevoel, soms wat hartkloppingen. Hiervoor ben ik naar de huisarts gegaan. Na mij aangehoord te hebben trok hij een staatje uit zijn bureau la en wees erop dat ik met mijn 34 jaar, vrouw zijnde, niet rokend en niet drinkend, geen hartproblemen zou kunnen hebben. Het was stress, ik moest maar rustig aan doen. Ik ben gewoon verder gehobbeld met hier een daar een pas op de plaats.

Richting de zomer overleed mijn schoonvader. We besloten om zijn huis te gaan verbouwen en daar te gaan wonen. Dit was ook een superdrukke tijd en ik at ook niet altijd even verantwoord. Mijn gewicht nam toe, maar dat schoof ik onder de drukte en het eten weg.
Eind van de zomer begon ik met een vreemd hoestje. Vooral als ik ging liggen moest ik hoesten en als ik zat zakte het wel weer weg. Via de huisarts heb ik hiervoor antibiotica gekregen, want er waren wat ontstekingswaarden gevonden. De kuur deed niets en twee weken later zat ik aan mijn tweede kuur. Ook dit maakte geen verschil en zorgde zelfs voor een toename van de klachten. Er was een nacht dat ik dacht dat ik erin zou stikken en ik echt twijfelde om mijn man wakker te maken en een ambulance te bellen. Na wat kussens onder mijn hoofd te hebben gelegd ben ik toch weer in slaap gevallen.

Tijdens het ontbijt, op inmiddels 18 september, kreeg ik geen hap meer door mijn keel. Ik zat zo vol voor mijn gevoel. Mijn man drong erop aan dat ik diezelfde dag nog naar de huisarts ging en niet eerder weg zou gaan zonder dat ze nu eens goed gingen kijken. Zo gezegd zo gedaan. Inmiddels was mijn eigen andere (vrouwelijke) huisarts weer terug van vakantie. Zij heeft direct mijn bloeddruk gemeten en naar mijn hart en longen geluisterd. Zij was ook de eerste die dit deed tijdens een huisartsbezoek. Haar conclusie was dat ik mogelijk longembolie zou hebben en dat ik me moest melden op de eerste hulp.

Na door de hele molen van de eerste hulp te zijn geweest hoorde ik maar niets. Als laatste zou de cardioloog komen voor een echo. Die was heel duidelijk. Mijn hart pompte nog maar voor 15% en ik werd opgenomen in het ziekenhuis. Achteraf bleek ik ruim 4 kilo vocht in mijn lijf te hebben en ’s avonds kon ik alweer beter ademhalen. Ik kreeg de diagnose cardiomyopathie, waarvan het de vraag was of de zwangerschap de trigger was of het gen wat ik bij me draag. Met een voorspelling van 5 jaar levensverwachting ging ik na twee weken naar huis.

Gelukkig blijkt de medicatie heel goed te werken voor mij en is deze 5 jaar inmiddels omgezet in: je wordt gewoon oud net als iedereen.
Tijdens mijn hele aanloop van het ziek wordt er niet een keer door iemand bedacht om de bloeddruk en hartslag te meten. Ik heb thuis ook gelijk een bloeddrukmeter aangeschaft die me nu regelmatig vertelt of het klopt hoe ik me voel. Dit helpt met terugkoppelingen naar de cardioloog.

Ineens stond ik oog in oog met een sluipmoordenaar. Tijdens mijn vakantie na de drukke kerstdagen sloeg hij toe. Bij het bereiden van het avondeten werd ik plotseling erg misselijk, begon ik ontzettend te zweten en moest ik spugen. Vervolgens voelde ik de druk op mijn borst toenemen en kreeg hele zware armen. Foute boel!

De hulpdiensten waren er snel. Hun doelgerichte handelen was levensreddend, dat voelde ik. Met spoed werd ik naar het HagaZiekenhuis gebracht en belandde op de tafel bij de interventiecardioloog voor hartkatheterisatie. Accuraat stelde hij de diagnose; een hartinfarct veroorzaakt door een scheuring van mijn kransslagader, ook wel SCAD genoemd. Dit werd direct gevolgd door de vraag: ‘Weet u dat uw bloeddruk veel te, veel te hoog is?’ 

Mijn gedachten dwaalden af naar mijn moeder van 74 die afgelopen jaar druk bezig is geweest haar bloeddruk te verlagen, evenals andere familieleden die ook meer op leeftijd zijn. Maar ik? Ik ben 46 jaar. Ik heb geen overgewicht, nooit gerookt, drink weinig alcohol en ik heb een actief leven. Is het té actief? In december keek ik erg uit naar mijn vakantie, want hoewel het einde van het jaar altijd feestelijk en gezellig is, was het ook dit jaar zowel op mijn werk als privé hectisch. Of waren het de hormonen? Inmiddels weet ik dat deze bij vrouwen rond mijn leeftijd kunnen leiden tot een verhoogd risico op hart-en vaatziekten. Op dat moment was mijn antwoord duidelijk: nee, ik wist niet dat ik hoge bloeddruk had, sterker nog ik had er nog nooit aan gedacht en het dus ook nooit laten controleren. De jaarwisseling vierde ik in het ziekenhuis. Voor het nieuwe jaar kreeg ik ongevraagd goede voornemens opgelegd door mijn eigen lichaam.

Inmiddels gaat het goed met mij. Het vertrouwen in mijn lichaam komt, zoals dat gaat met verloren vertrouwen, langzaam weer terug. Waar ik zelf regie in kan nemen, doe ik dat. Naast het slikken van mijn medicijnen heb ik mijn leefstijl voor zover mogelijk verder aangescherpt. Ik zuig niet op een dropje als ik last van mijn keel heb en eet voedingsmiddelen als sambal en sojasaus niet meer, kortom ik probeer mijn zoutinname te beperken. Ook stress probeer ik te verminderen, meer te bewegen en natuurlijk controleer ik met enige regelmaat mijn bloeddruk. Inmiddels weet ik dat je een hoge bloeddruk écht niet voelt.

Tegen mijn kinderen hoef ik niet te zeggen dat ze na hun veertigste regelmatig hun bloeddruk moeten controleren. Zij waren er die avond helaas bij en weten er inmiddels meer van dan ik 5 maanden geleden. Tegen anderen daarentegen zeg ik het wel. Net zoals je af en toe op de weegschaal staat om op gezond gewicht te blijven, is het belangrijk in ieder geval één keer per jaar je bloeddruk te meten. Het is levensreddend. En dat kan zomaar jouw leven zijn.

Meerdere malen per week sta ik op het sportveld met mijn kinderen en zelf ben ik al een aantal jaren wekelijks actief met Crossfit. Sinds 2013 breng ik heel veel tijd door in het aansturen van sportclubs, samen met anderen. Eerst als vrijwilliger bij omnisportvereniging Kampong en sinds 2018 in de directie van onze mooie club FC Utrecht. Elke dag was ik bezig met de sport, als 46-jarige. En werkelijk had ik de illusie dat mijn gezondheid ook wel goed zou zitten, je bent tenslotte zoveel met sport bezig. Om mij heen zag ik wel mannen tussen de 40 en 50 jaar met een herseninfarct of een hartaanval. En ook mijn opa, oom en vader hadden op jonge leeftijd al hypertensie, ofwel hoge bloeddruk. Maar waarom zou ik checken of mijn bloeddruk goed is? Ik ben tenslotte altijd bezig met sport(en). Wel iets te veel gewicht, maar ik heb zware botten, dacht ik dan. En ook al zei mijn vader, een gepensioneerd arts, “ga nou meten”, waarom zou ik? Stel je voor dat er wel wat uit komt, stel je voor dat ik wel een hoge bloeddruk heb? Dat kon niet, dat wilde ik niet, dat vond ik spannend.

Dus ook na de “Draag die Band” actie bij FC Utrecht, heb ik niet direct gemeten. Ik was nog relatief jong en ik wilde niet. En toch worden vrienden en kennissen in mijn omgeving steeds vaker geconfronteerd met klachten die horen bij de leeftijd. Het begon te knagen. Misschien moest ik toch maar een keer de bloeddruk meten. Niet bij de arts, want dan weet ik dat het direct omhoogschiet van de spanning. Dus laat ik maar een bloeddrukmeter bestellen voor thuis, die 24-uur kan meten. Nou, het ding besteld en thuis ontvangen. Eerst een paar maanden laten liggen. Het is niet nodig maakte ik mijzelf wijs, ik voel mij toch goed? Maar goed, toen was er toch een zaterdag. Ach, laat ik dat ding eens proberen. Rustig zitten in de keuken. Apparaat aansluiten. Beetje spanning in mijn lijf. Maar goed, het zal wel goed zijn.

Eerste meting in 24 uur, bloeddruk te hoog. Hartslag laag.
Tweede meting in 24 uur, bloeddruk nog hoger. Hartslag laag.
Derde meting in 24 uur, nog steeds te hoog. Hartslag laag.

Oh jee, ik heb een te hoge bloeddruk… Spanning. Gelukkig ging het in de nacht, bij het slapen wel wat omlaag. Mijn bloeddruk dipte, maar bleef nog steeds te hoog. De confronterende spiegel is geweest. Gesprekken gehad met de arts, onderzoeken en bloed geprikt om te kijken of er een oorzaak was. En die oorzaak was er. Geen diabetes, geen nierfalen, het was erfelijk. Zoals al honderd keer aan mij was gemeld door mijn vader: “Thijs, meet je bloeddruk, het komt voor in onze familie.”

Inmiddels slik ik dagelijks een pilletje en sta ik onder controle. Mijn bloeddruk zit nu in de acceptabele zone. Ik voel mij prima. En ik ben blij dat ik ben gaan meten, maar wat een moeite heeft het gekost om dat een eerste keer te doen. Gedreven door ontkenning, spanning en luiheid. En wat belangrijk dat ik het toch heb gedaan. Het is tenslotte een sluipmoordenaar…

En was het de eerste meting? Nee, zei mijn arts. In 2019 heb ik al een keer een meting bij een huisartsenbezoek gehad, in verband met een andere klacht. Mijn bloeddruk was toen ook al te hoog. De arts melde mij dit nog even, maar toen had ik als argument dat het wel stress zou zijn… Zelf was ik die meting volledig vergeten. Of had ik het weggeduwd naar de achterkant van mijn geheugen.

Kortom, meet gewoon! Dwing jezelf tussen de 40 en 50 jaar even te meten en ga de confrontatie aan met jezelf. Dit kan je alleen maar helpen… Ik weet hoe moeilijk het is, maar ik ben erg blij dat ik het uiteindelijk heb gedaan.

Pak je verantwoordelijkheid en Draag die band!

Thijs van Es

Met ruim 10 miljoen doden per jaar is een hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd, de belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd. Vaak merk je er niets van. Hoe ouder je wordt, hoe groter de kans dat je hypertensie ontwikkelt. Vanaf 40 jaar is dit 1 op de 6 mensen, vanaf 65 jaar zelfs 1 op de 2 mensen. Het is daarom verstandig vanaf je 40ste jaarlijks je bloeddruk te meten.

Het ontstaan van hypertensie is voor een gedeelte erfelijk bepaald, maar leefstijlfactoren spelen vaak (ook) een belangrijke rol. Dit betekent dat je vaak met de juiste leefstijl hypertensie kan voorkomen of beter controleerbaar maken.

Kies eens iets anders dan zout

De gemiddelde Nederlander eet al gauw dagelijks 9 keer (!) meer zout dan ons lichaam nodig heeft. Het gaat dan vooral om zout dat al verwerkt is in voeding (kaas, vleeswaren, sauzen, soep, koekjes, brood). Idealiter eten we minder dan 5 gram keukenzout per dag. Keukenzout vervangen door zeezout, himalayazout of mineraalzout is over het algemeen niet verstandig: het bevat nog steeds heel veel natriumchloride en het natrium is het grote probleem. Beter is om het zout te vervangen door kruiden die niet schadelijk zijn, maar wel smaakversterkend werken. Denk dan aan gedroogde of verse kruiden zoals salie, basilicum, peterselie, maggiplant (lavas), bieslook of dille. Soja wordt vaak genoemd als zoutvervanger, maar één eetlepel soja bevat nog steeds 1,6 gram zout.

Pas op met drop

Nederlanders zijn gek op drop, maar de effecten hiervan op de bloeddruk kunnen soms heel groot zijn. Alles met een typische dropsmaak kan de dropzoetstof glycyrrizinezuur bevatten, dus niet alleen dropjes, maar denk ook aan zoethoutthee of kauwgom met een dropsmaak. Een paar dropjes per dag kan al genoeg zijn om een forse bloeddrukverhoging te veroorzaken.

Een gezond BMI helpt

Tenslotte kan het belang van een gezond gewicht niet genoeg benadrukt worden. Er is een duidelijk verband tussen de mate van overgewicht en de bloeddruk: hoe zwaarder je bent hoe hoger de bloeddruk. Je hebt een gezond gewicht als je body mass index (BMI) tussen de 18,5 en 25 is. Je kunt deze makkelijk berekenen via de site van het Voedingscentrum. Ben je te zwaar, probeer dan met gezonde voeding en voldoende (dagelijks) bewegen af te vallen en weer een BMI onder de 25 te krijgen.

Zet de stappenteller aan

Streef naar minimaal een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week. Veel smartphones en smartwatches kunnen tegenwoordig redelijk betrouwbaar het aantal stappen per dag meten. Als je elke dag streeft naar minimaal 10.000 stappen, ben je over het algemeen voldoende lichamelijk actief en dit draagt bij aan een goede bloeddruk.

Wat als je bloeddruk toch te hoog is?

Als je bloeddruk, bij herhaling gemeten, te hoog is zal je huisarts naast bovenstaande leefstijladviezen mogelijk adviseren bloeddrukverlagers te gaan gebruiken, afhankelijk van jouw risico op hart- en vaatziekten. In Nederland zijn er veel goede bloeddrukverlagers beschikbaar om daarmee het risico op hart- en vaatziekten te verlagen, maar ze zijn geen vervanging van een gezonde leefstijl. Als je bijvoorbeeld te veel zout blijft eten zullen de bloeddrukverlagers ook veel minder effectief zijn.

Kortom, er is heel veel wat je zelf kunt doen om jouw bloeddruk gezond te houden!

Mijn naam is Koos van Tamelen en ik ben 66 jaar oud. Ik ben een echte FC Utrecht ambassadeur, omdat ik er al zo lang werk en een oud-speler ben. Hierbij was ik recent bezig met de organisatie van een groot darttoernooi in stadion Galgenwaard en ben ik hard aan het werk om het vrouwenvoetbal weer nieuw leven in te blazen.

In augustus 2020 werd ik dermate ziek dat het noodzakelijk was om in het ziekenhuis opgenomen te worden. Men wist in eerste instantie niet wat ik had, maar vanaf dag één van de opname werd elke dag mijn bloeddruk opgemeten om in de gaten te houden of deze bloeddruk niet te hoog was, of juist te hoog zou worden. Na plusminus een week kwam men erachter dat het om een virus ging, maar toch vond men het noodzakelijk om elke dag mijn bloeddruk op te meten. Want een te hoge bloeddruk zou funest kunnen zijn om verder goed te herstellen.

Dit heeft mij geleerd dat het noodzakelijk is om je bloeddruk geregeld te laten opmeten om te weten of deze niet te hoog is. Want bij een te hoge bloeddruk kun je hart- en vaatziekten krijgen. Een les voor mij en hopelijk ook voor jullie!

Op mijn vakantie kijk ik op NU.nl. Ik lees dat Edwin van der Sar (53) een hersenbloeding heeft gehad. Ik moet denken aan mijn werk. Op de polikliniek vasculaire geneeskunde van het UMC Utrecht zie en behandel ik mensen met een hoge bloeddruk. Soms zien we mensen zoals Edwin van de Sar: jonge mensen die uit het niets een hersenbloeding krijgen. Zodra ze in de medische molen zitten, blijkt er dan vaak sprake te zijn van een hoge bloeddruk. Mensen worden dan naar onze afdeling verwezen om te kijken naar oorzaken van de hoge bloeddruk en de bloeddruk goed te behandelen.  

Of Edwin van der Sar ook een hoge bloeddruk heeft, of dat er bij hem een andere oorzaak is voor de hersenbloeding, dat weet ik natuurlijk niet.  

Van een hoge bloeddruk voelen de meeste mensen helemaal niets. Zeker als de bloeddruk langzaam maar zeker stijgt, geeft dit eigenlijk geen klachten terwijl een hoge bloeddruk wel schade kan aanrichten. Een verdikte hartspier, eiwitverlies in de urine en schade aan de bloedvaatjes in de ogen (retinopathie) kunnen wijzen op schade aan het hart, de nieren en de ogen/hersenen. Vaak ten gevolge van een lang bestaande hoge bloeddruk.  

Het goede nieuws is dat een hoge bloeddruk vaak goed te behandelen is.  

Op het gebied van leefstijl is het heel belangrijk om te zorgen voor een gezond gewicht (BMI <25 kg/m2), minimaal 5 dagen per week een half uur matig intensief te bewegen, niet meer dan 6 gram zout per dag te eten en producten met zoethout, zoals drop, hoestpastilles of thee met zoethout te vermijden. Verder bespreken we altijd of mensen medicijnen gebruiken die de bloeddruk kunnen verhogen. Dit zijn bijvoorbeeld pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac, amfetamines (vaak gebruikt bij ADHD), of voor vrouwen de anticonceptiepil. Als het kan kijken we of er een alternatief is wat de bloeddruk niet verhoogt.  

Als mensen een hele hoge bloeddruk hebben, of wanneer de bloeddruk slecht te behandelen is, kijken we of er onderliggende lichamelijke oorzaken zijn die de bloeddruk verhogen. Hiervoor is vaak aanvullend onderzoek nodig. Soms kunnen we een oorzaak wegnemen, bijvoorbeeld een vergrote bijnier.  

Vaak vinden we geen oorzaak voor de hoge bloeddruk. Dan hebben we gelukkig veel medicijnen tot onze beschikking, waarmee het vaak goed lukt om de bloeddruk te verlagen.  

Schade aan het hart, de nieren en de ogen die door de hoge bloeddruk is ontstaan, kan herstellen wanneer de bloeddruk normaliseert.  

Helaas geldt dat niet voor de gevolgen van een hersenbloeding. Die gevolgen gaan vaak niet meer weg. Daarom is het ook zo belangrijk om tijdig te weten of de bloeddruk te hoog is. De enige manier om hier achter te komen, is de bloeddruk te meten. Het advies is om vanaf je 40e eens per jaar te meten. Dit kan je zelf thuis doen met een gevalideerde bloeddrukmeter. Zo’n meter is er al vanaf €25,-. Hier vind je informatie over hoe je op een goede manier de bloeddruk meet.  

Voorkomen is beter dan genezen!